Khi bạn nghe đến thuật ngữ “Thiết kế UX/UI” (UX/UI Design), có thể bạn sẽ tự hỏi: UX/UI design là gì? Nó thực sự có ý nghĩa như thế nào?

Thiết kế UX/UI ngày càng trở nên phổ biến hơn khi thế giới số phát triển mạnh mẽ. Với sự ra đời của “internet vạn vật” (IoT), gần như mọi thứ đều cần được chú trọng đến trải nghiệm của người dùng.

UX là viết tắt của “User Experience” (Trải nghiệm người dùng), còn UI là viết tắt của “User Interface” (Giao diện người dùng). Hai thuật ngữ này thường được nhắc đến cùng nhau bởi chúng là hai lĩnh vực liên quan chặt chẽ và thường làm việc song hành.

Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về những gì bạn cần biết về ui ux designer và lĩnh vực này.

Trải Nghiệm Người Dùng (UX Design) Là Gì?

Nói một cách đơn giản, thiết kế trải nghiệm người dùng là quá trình lên kế hoạch cho trải nghiệm mà một người có được khi họ tương tác với một sản phẩm hoặc dịch vụ.

Thiết kế UX tập trung vào sự tương tác của con người với các sản phẩm và dịch vụ hàng ngày, dù là kỹ thuật số hay vật lý. Mục tiêu của thiết kế UX là làm cho việc sử dụng các sản phẩm và dịch vụ này trở nên dễ dàng, hợp lý và thú vị.

Bạn có thể đã dành khá nhiều thời gian để tìm kiếm các bài đánh giá cho một chiếc máy pha cà phê mới. Về cơ bản, bạn không chỉ tìm kiếm một thiết bị mới mà còn tìm kiếm một sản phẩm có các tính năng mang lại cho bạn, người dùng, một trải nghiệm thú vị.

Ví dụ, vòi chống nhỏ giọt, tính năng tự động ngắt, và giỏ lọc tái sử dụng là những tính năng đáp ứng nhu cầu của người dùng, giúp sử dụng dễ dàng, và mang lại cho người dùng sự kiểm soát và tự do khi sử dụng. Điều này tương tự như cách các ui ux designer tư duy khi phát triển một ứng dụng web. Họ muốn trải nghiệm người dùng phải dễ dàng và trực quan.

Thuật ngữ “trải nghiệm người dùng” đã xuất hiện từ những năm 90, được đặt ra bởi Don Norman, một nhà khoa học nhận thức tại Apple, trước khi Apple trở thành một cái tên quen thuộc như ngày nay. Ông chú trọng mạnh mẽ vào thiết kế lấy người dùng làm trung tâm, đặt người dùng lên hàng đầu trong quy trình thiết kế sản phẩm. Mặc dù “thân thiện với người dùng” (user-friendly) là một thuật ngữ bạn có lẽ biết rõ, nó không thực sự phổ biến vào thời điểm đó.

Nhưng không chỉ các sản phẩm vật lý và kỹ thuật số là một phần của UX, mà nó còn bao gồm tất cả các khía cạnh trong tương tác của người dùng cuối với công ty, dịch vụ và sản phẩm của họ.

Vì Sao Người Dùng (Chữ U Trong UX) Lại Quan Trọng?

Vậy, hãy bắt đầu từ đầu: chữ “U” trong UX. Tại sao lại như vậy?

Như Steve Jobs, người sáng lập Apple, đã nói rất đúng: “Bạn phải bắt đầu từ trải nghiệm của khách hàng và quay ngược lại với công nghệ – chứ không phải ngược lại.

Người dùng là người sẽ sống, sử dụng sản phẩm của bạn hàng ngày. Công việc của bạn, với tư cách là một nhà thiết kế UX, là mang lại cho họ một trải nghiệm thú vị và hữu ích.

Nhưng trước hết, bạn phải biết họ là ai. Việc xây dựng chân dung người dùng (user persona) – thường do nhà nghiên cứu UX (một vai trò thiên về dữ liệu và phân tích) thực hiện – cho phép chúng ta hình dung một người dùng lý tưởng và xem xét mong muốn, nhu cầu, cũng như những điểm khó khăn của họ với các giải pháp hiện tại.

Điểm mấu chốt: Bạn phải biết người dùng của mình là ai để tạo ra thứ gì đó thực sự hiệu quả cho họ.

Bằng cách đặt chân dung người dùng lên hàng đầu trong quy trình thiết kế, chúng ta đảm bảo loại bỏ những điểm khó khăn (pain points) của người dùng và tạo ra một sản phẩm thân thiện với người dùng mà họ sẽ yêu thích trong nhiều năm tới (hoặc cho đến khi bạn cho ra mắt phiên bản mới và tốt hơn).

Một khi đã thiết lập chân dung người dùng, công việc của ui ux designer và nhóm của họ là suy nghĩ kỹ lưỡng từng bước trong hành trình của người dùng với sản phẩm. Tất cả các phần của hành trình đó nên đáng nhớ và thêm giá trị cho người dùng. Hiểu rõ người dùng mục tiêu và hành trình của họ cho phép các nhà thiết kế làm hài lòng khách hàng ở mọi giai đoạn.

Ví dụ, hãy xem xét hành trình của Matt với Carvana, một trang web phổ biến để mua bán xe cũ.

Matt đang tìm một chiếc xe mới. Anh ta mệt mỏi với việc mặc cả với nhân viên bán hàng ở đại lý xe hơi. Một ngày nọ, anh thấy quảng cáo về Carvana, một “máy bán xe tự động”. Anh truy cập trang web của Carvana, rất hào hứng và lưu vài chiếc xe vào danh sách yêu thích.

Vẫn còn hơi do dự, anh chat với nhân viên bán hàng của Carvana và sau đó nói chuyện với một người quen gần đây đã sử dụng dịch vụ này. Cảm thấy sẵn sàng, cuối cùng Matt chọn một chiếc xe và nhập thông tin thanh toán. Một tuần sau, chiếc xe mới sáng bóng của anh xuất hiện ngay trước cửa nhà. Đây chắc chắn là trải nghiệm mua xe tuyệt vời nhất mà Matt từng có!

Trong ví dụ này, rõ ràng là Carvana đã đặt Matt vào trung tâm hoạt động kinh doanh của họ. Họ đã tìm ra người dùng mục tiêu của mình là ai và những điểm khó khăn của anh ta (ghét việc mặc cả ở đại lý). Sau đó, họ đã suy nghĩ kỹ lưỡng từng bước trong hành trình mua hàng của Matt để làm cho toàn bộ sản phẩm dễ sử dụng, cực kỳ hữu ích và thực sự kỳ diệu.

Đây chính là định nghĩa của thiết kế trải nghiệm người dùng tốt — tạo ra các sản phẩm hữu ích, dễ sử dụng và đáng mong muốn.

Giao Diện Người Dùng (UI Design) Là Gì?

UI (User Interface) design là phương pháp thiết kế lấy người dùng làm trung tâm để thiết kế tính thẩm mỹ của một sản phẩm kỹ thuật số. Về cơ bản, họ tạo ra giao diện người dùng của một trang web hoặc ứng dụng trông như thế nào và cảm giác ra sao khi sử dụng. Giao diện là bố cục đồ họa của ứng dụng. Các giao diện này không chỉ cần chức năng mà còn phải dễ sử dụng và hấp dẫn về mặt thị giác.

Các nhà thiết kế UI tập trung vào các điểm chạm trực quan cho phép người dùng tương tác với một sản phẩm. Điều này có thể bao gồm kiểu chữ (typography), bảng màu, nút bấm, hoạt ảnh (animation) và các hình ảnh khác. Hãy nghĩ về tất cả những điều bạn có thể làm trên một ứng dụng – vuốt để xóa, kéo xuống để làm mới, nhập văn bản, v.v. Tất cả những yếu tố trực quan hoặc hoạt ảnh cho phép bạn tương tác với ứng dụng đều phải được thiết kế. Có nhiều điểm tương đồng giữa UI và design là gì nói chung hoặc thiết kế đồ họa nói riêng, nhưng chúng không phải là một.

Đây là nơi những chi tiết nhỏ trong trải nghiệm của Matt với Carvana diễn ra. Anh ta có thể dễ dàng quét qua các tùy chọn bộ lọc trên trang web không? Chúng có hoạt động chính xác không? Anh ta có phải đăng nhập vào hệ thống của họ hay có thể đăng nhập bằng tài khoản hiện có như Google hoặc Facebook?

Các Loại Giao Diện Người Dùng Phổ Biến

Giao diện người dùng có thể đề cập đến nhiều loại khác nhau:

  • Giao diện dòng lệnh (Command-line interface – CLI): Đây là một chương trình chấp nhận đầu vào văn bản để thực thi các chức năng trong Hệ điều hành của máy tính. Nó không phải là mới; thực tế, đây là cách máy tính đời đầu được sử dụng. Thay vì nhấp chuột, người dùng phải biết ngôn ngữ của máy để tương tác với máy tính. Nó cũng mang tính tuyến tính, nghĩa là người dùng sẽ gõ một lệnh, và máy sẽ phản hồi bằng cách in ra hoặc hiển thị thông báo trên màn hình. CLI là một công cụ mạnh mẽ cho phép các nhà phát triển cài đặt phần mềm, chạy chương trình và điều hướng thư mục chỉ với vài từ. Học cách điều hướng CLI mang lại sự linh hoạt cao hơn, đặc biệt khi xử lý lượng lớn dữ liệu hoặc tệp tin.
  • Giao diện người dùng đồ họa (Graphical User Interface – GUI): GUI cho phép người dùng tương tác với các sản phẩm kỹ thuật số thông qua các yếu tố trực quan với rất ít đầu vào văn bản. Đây là giao diện chính được hầu hết mọi người sử dụng ngày nay. GUI trực quan và hấp dẫn về mặt thị giác, do đó dễ học và dễ sử dụng hơn. Ví dụ, cửa sổ (windows), thanh cuộn (scroll bars), thư mục (folders) đều là một phần của giao diện đồ họa. Do một số tài nguyên được chuyển hướng để hiển thị đồ họa, GUI có thể chậm hơn so với máy chạy CLI.
  • Giao diện dựa trên giọng nói (Voice-based interfaces – VUI): Giao diện dựa trên giọng nói cho phép người dùng tương tác với hệ thống thông qua lệnh giọng nói hoặc lời nói. Những tiến bộ gần đây trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên đã giúp tạo ra các sản phẩm như Amazon Alexa, Apple’s Siri và Google Assistant. Giao diện dựa trên giọng nói ngày càng phổ biến và có độ khó học thấp vì chúng yêu cầu ít thời gian học cách sử dụng hơn.

Tóm lại, các nhà thiết kế UI là những người thiết kế đồ họa với mục tiêu tạo ra giao diện sản phẩm làm hài lòng người dùng về mặt thẩm mỹ đồng thời cho phép họ hoàn thành tác vụ một cách dễ dàng.

Chi Tiết Công Việc Của Một UX Designer

Nếu bạn có nền tảng (hoặc quan tâm) về thiết kế, chiến lược thương hiệu hoặc công nghệ, thì việc trở thành một ui ux designer chuyên về UX có thể là công việc phù hợp cho bạn. Nhưng trước hết, một nhà thiết kế UX thực sự làm gì?

Các nhà thiết kế UX đóng vai trò là người ủng hộ cho người dùng.

Đôi khi, bạn (người dùng) cảm thấy mình là vấn đề khi không thể tìm ra cách sử dụng một sản phẩm hoặc trang web. Tuy nhiên, hầu hết thời gian, đó không phải là lỗi của bạn. Công việc của nhà thiết kế UX là thiết kế dựa trên suy nghĩ về bạn. Họ ở đó để làm cho các sản phẩm và công nghệ không chỉ hữu ích mà còn thú vị và dễ sử dụng.

Trước khi thiết kế một sản phẩm, các nhà thiết kế UX bắt đầu bằng việc nghiên cứu.

Nghiên cứu người dùng thường bắt đầu bằng các cuộc phỏng vấn trực tiếp. Những cuộc phỏng vấn này cho phép họ hiểu động cơ và những điểm khó khăn của người dùng. Nhà thiết kế cũng chạy các thử nghiệm người dùng để quan sát hành vi của người dùng.

Bằng cách xác định cả những rào cản bằng lời nói và phi ngôn ngữ, họ tinh chỉnh và lặp lại (iterate) để tạo ra trải nghiệm người dùng tốt nhất có thể.

Các nhà thiết kế UX cũng đảm bảo rằng một sản phẩm có luồng đi logic từ bước này sang bước tiếp theo: Nếu người dùng có một “mục tiêu”, thì cách trực quan nhất để họ đạt được nó là gì?

Luôn nghĩ về chân dung người dùng và hành trình người dùng, họ phải luôn đặt người dùng cuối vào tâm trí. Họ cũng phân tích dữ liệu và các mẫu hành vi. Trong giai đoạn hình thành ý tưởng (ideation), họ xây dựng các ý tưởng, sau đó sử dụng để xây dựng các bản mẫu (prototypes) và chạy thử nghiệm với người dùng thật.

Thiết kế UX mang tính lặp lại (iterative), nghĩa là công việc của nhà thiết kế hiếm khi “xong”. Thay vào đó, họ liên tục thử nghiệm và cải thiện sản phẩm theo thời gian.

Tóm lại, các nhà thiết kế UX có phạm vi trách nhiệm công việc rất rộng:

  • Thiết kế chân dung người dùng và tiến hành nghiên cứu người dùng.
  • Thiết kế luồng người dùng (user flows) và wireframes.
  • Tạo bản mẫu sản phẩm.
  • Thử nghiệm sản phẩm trên người dùng thật.
  • Cải thiện sản phẩm theo thời gian thông qua thử nghiệm liên tục.

Các loại dự án họ làm việc có thể rất đa dạng.

Các nhà thiết kế UX làm việc trên các ứng dụng, trang web và sản phẩm ở mọi ngành công nghiệp. Phần lớn, các nhà thiết kế UX không chịu trách nhiệm về thiết kế thẩm mỹ, mà thay vào đó tập trung vào tương tác và hành trình của khách hàng với sản phẩm.

Tuy nhiên, một số nhà thiết kế UX thực hiện thiết kế tương tác người dùng (user interaction design), chủ yếu liên quan đến phong cách trực quan của ứng dụng hoặc trang web. Những người khác có thể tập trung vào thiết kế dịch vụ (service design), liên quan đến việc thiết kế một trải nghiệm tổng thể, chẳng hạn như trải nghiệm của khách khi lưu trú tại một khách sạn năm sao.

Những Kỹ Năng Cần Có Của Một UX Designer

Vì công việc khá đặc thù, các nhà thiết kế UX cần có một bộ kỹ năng chuyên môn, như thiết kế và tạo mẫu (prototyping) với các công cụ như Sketch, cách sử dụng figma và Adobe XD. Họ cũng cần hiểu quy trình tư duy thiết kế (design thinking) để tham gia vào tất cả các khía cạnh của quy trình thiết kế.

Ngoài các kỹ năng cứng (hard skills), các nhà thiết kế UX thành công còn có các kỹ năng mềm (soft skills) sau, là những khả năng giúp họ làm việc hiệu quả trong môi trường chuyên nghiệp.

  • Nghiên cứu: Nghiên cứu là một kỹ năng UX thiết yếu. Các nhà thiết kế phải rút ra những hiểu biết sâu sắc có thể hành động được từ dữ liệu họ thu thập, cả trong giai đoạn ban đầu và khi thử nghiệm với người thật.
  • Giải quyết vấn đề: Các nhà thiết kế UX khám phá nhiều cách tiếp cận khác nhau để giải quyết một vấn đề cụ thể của người dùng trong một quy trình gọi là “hình thành ý tưởng” (ideate). Họ không chỉ giải quyết vấn đề trong giai đoạn tạo mẫu ban đầu mà còn liên tục phát triển và cải thiện sản phẩm hoặc dịch vụ khi cần thiết để làm cho chúng thân thiện hơn với người dùng.
  • Giao tiếp: Giao tiếp là rất quan trọng vì thiết kế UX là một quy trình hợp tác cao. Các nhà thiết kế UX cũng cần có mức độ đồng cảm (empathy) cho phép họ nhìn sản phẩm từ góc độ của người dùng. Điều này bao gồm việc hiểu nhu cầu và mục tiêu của người dùng khi sử dụng sản phẩm và có thể truyền đạt chúng một cách rõ ràng trong nhóm và đến các bên liên quan.

Chi Tiết Công Việc Của Một UI Designer

Các nhà thiết kế UI thường có nền tảng về thiết kế đồ họa, thiết kế nội thất hoặc nghệ thuật thị giác. Họ chịu trách nhiệm tạo ra các giao diện người dùng dễ sử dụng và làm hài lòng người dùng. Những giao diện này mang tính đồ họa, bao gồm trang web, ứng dụng và trò chơi điện tử, v.v.

Công việc của nhà thiết kế UI là biến ý tưởng của nhà thiết kế UX thành hiện thực.

Khi nhóm UX đã hoàn thành quy trình của họ và bàn giao bản wireframe, các nhà thiết kế UI sẽ chịu trách nhiệm thiết kế cách sản phẩm được bố trí trực quan. Trên các trang web, họ phụ trách các yếu tố trên mỗi màn hình hoặc trang mà người dùng tương tác.

Tất nhiên, họ phải thiết kế từ góc nhìn của người dùng. Vì vậy, mặc dù họ có thể là những nghệ sĩ tuyệt vời, thiết kế là vì người dùng, không phải vì họ. Người dùng mong muốn gì? Họ muốn điều hướng một trang web dễ dàng, nhấp qua các trang một cách trực quan và tìm thấy thông tin họ cần mà không phải suy nghĩ nhiều. Do đó, công việc của bạn, với tư cách là một nhà thiết kế UI, là cung cấp chính xác điều đó: một sản phẩm dễ điều hướng, trực quan đến mức gần như vô hình!

Điều này bao gồm việc kết hợp các nguyên tắc thiết kế cơ bản (như cân bằng và tương phản) và nghiên cứu thiết kế tương tác. Nó cũng có nghĩa là lựa chọn cẩn thận kiểu chữ, kiểu menu, nút bấm, biểu tượng, v.v. để vừa thể hiện thương hiệu vừa làm hài lòng người dùng.

Các nhiệm vụ của một nhà thiết kế UI có thể bao gồm:

  • Thực hiện tất cả các giai đoạn thiết kế trực quan từ ý tưởng đến bàn giao cuối cùng cho các nhà phát triển web.
  • Tạo wireframes, storyboards, luồng người dùng, bản đồ trang web.
  • Thiết lập và thúc đẩy các nguyên tắc thiết kế, thực hành tốt nhất và tiêu chuẩn của thương hiệu.

Những Kỹ Năng Cần Có Của Một UI Designer

Để trở thành một nhà thiết kế UI, cần có một số kỹ năng cứng. Các nhà thiết kế UI phải cập nhật các xu hướng, kỹ thuật và công nghệ mới nhất. Về thiết kế đồ họa, họ phải hiểu biết về thiết kế trực quan, thiết kế giao diện, thiết kế thương hiệu, bố cục, v.v. Họ cũng phải thành thạo các công cụ thiết kế trực quan và wireframing (Adobe XD, cách sử dụng figma, Sketch, Mockplus). Kinh nghiệm làm việc trong quy trình phát triển Agile/Scrum và ngành thiết kế đồ họa học trường nào, học HTML, CSS và Javascript để tạo mẫu nhanh cũng rất hữu ích.

Trong môi trường làm việc hiện đại, cả kỹ năng cứng và kỹ năng mềm đều quan trọng như nhau. Nếu bạn là người muốn chuyển đổi nghề nghiệp, bạn sẽ thấy các kỹ năng mềm mà mình đã rèn luyện sẽ rất có lợi.

  • Sáng tạo: Các nhà thiết kế UI phải hình dung ý tưởng dưới dạng trực quan. Điều này có nghĩa là lấy những ý tưởng hoặc rào cản đôi khi phức tạp và trình bày chúng một cách đơn giản, đẹp mắt và thân thiện với người dùng. Điều này đòi hỏi sự sáng tạo.
  • Làm việc nhóm và giao tiếp: Nhà thiết kế UI phải là người làm việc nhóm tốt. Họ làm việc chặt chẽ với các nhà thiết kế sản phẩm và nhà phát triển web, vì vậy họ cần giao tiếp rõ ràng để tạo ra sản phẩm cuối cùng thành công.
  • Khả năng thích ứng: Công nghệ không ngừng thay đổi. Các nhà thiết kế UI giỏi đón nhận sự thay đổi và luôn cập nhật các xu hướng của ngành để liên tục cải thiện sản phẩm và dịch vụ của họ.

Phân Biệt Rõ Hơn: UX và UI Không Giống Nhau

Thiết kế UX và UI thường bị sử dụng thay thế cho nhau (điều này không đúng), nhưng chúng là hai con đường sự nghiệp khác nhau. Mặc dù cả thiết kế UX và UI đều tập trung vào người dùng cuối, có một số khác biệt cơ bản giữa hai lĩnh vực này. Có lẽ câu nói của nhà phát triển web Dain Miller đã tóm tắt tốt nhất: “UI là yên ngựa, bàn đạp và dây cương. UX là cảm giác bạn có được khi cưỡi ngựa.”

Hãy xem xét kỹ hơn một chút.

Ví dụ về cưỡi ngựa một lần nữa mô tả hoàn hảo vai trò của UX và UI. Chúng gắn bó chặt chẽ nhưng giữ hai vai trò riêng biệt. Mỗi lĩnh vực đều đóng góp vào trải nghiệm cuối cùng của người dùng khi cưỡi ngựa. Mỗi người đều phải biết người dùng mục tiêu của mình và kết quả mà người đó đang cố gắng đạt được.

Tuy nhiên, thiết kế UX tập trung nhiều hơn vào hành trình của người dùng và giải quyết vấn đề của họ. Trong trường hợp này, đó là tất cả về cảm giác hồi hộp khi cưỡi ngựa. Mặt khác, UI tập trung vào các yếu tố hữu hình của sản phẩm — bề mặt của nó trông như thế nào và hoạt động ra sao để hoàn thành nhiệm vụ (yên ngựa, v.v.).

Một nhà thiết kế UX thường quan tâm đến các khía cạnh ý tưởng của quy trình thiết kế và tập trung vào người dùng cùng hành trình của họ với sản phẩm. Họ tạo ra chân dung người dùng, hành trình người dùng, tiến hành nghiên cứu, hình thành ý tưởng, tạo mẫu và thử nghiệm. Họ biến ý tưởng thành hiện thực.

Mặt khác, UI tập trung vào các yếu tố hình ảnh và kỹ thuật của sản phẩm. Các nhà thiết kế tạo ra một loạt các điểm chạm để người dùng tương tác với sản phẩm. Họ đảm bảo rằng người dùng có thể hoàn thành nhiệm vụ của mình một cách dễ dàng và trực quan hấp dẫn.

Nói cách khác, có một số trách nhiệm công việc chung như wireframing, prototyping, khả năng sử dụng (usability) và khả năng tiếp cận (accessibility), cũng như một số kỹ năng mềm hữu ích.

UX bao gồm tất cả các trải nghiệm mà một người có với một sản phẩm hoặc dịch vụ, từ đầu đến cuối. Thiết kế UI đặc thù cho các phương tiện cá nhân mà mọi người tương tác với sản phẩm hoặc dịch vụ. Nói nôm na, đó là “khuôn mặt” của trải nghiệm.

Vai Trò Kết Hợp: UI/UX Designer

Nếu chúng là hai vai trò riêng biệt, tại sao lại có các tin tuyển dụng tuyển ui ux designer? Đôi khi, chúng được coi là hai lĩnh vực riêng biệt — UX tập trung vào nghiên cứu và hình thành ý tưởng, còn UI tập trung vào thẩm mỹ, xây dựng thương hiệu, khả năng tiếp cận và khả năng sử dụng — nhưng cả hai đều thiết yếu trong thiết kế sản phẩm.

Các nhà thiết kế UX và UI làm việc song song, và một số công ty có thể thuê một người đảm nhận cả hai vai trò. Điều này tùy thuộc vào ngành và cấu trúc công ty, nhưng có thể có lý do chính đáng cho việc này. Ngoài ra, điều bắt buộc là các nhà thiết kế UX phải hiểu về UI và ngược lại.

Với mục đích này, các nhà thiết kế UX hiểu về thiết kế giao diện và các nhà thiết kế UI hiểu về thiết kế thân thiện với người dùng có thể tích hợp kiến thức của họ vào công việc. Điều này dẫn đến những ý tưởng tốt hơn, sử dụng thời gian của công ty hiệu quả hơn và cuối cùng là một ứng viên tiềm năng hơn trên thị trường lao động.

Nhiều công ty hiện đang tuyển dụng cho các vị trí kết hợp ui ux designer, bởi vì điều quan trọng là một người phải hiểu cả hai mặt của vấn đề để tạo ra sản phẩm kỹ thuật số tốt nhất. Hơn nữa, một công ty có thể muốn một người – một nhà thiết kế UX/UI – dẫn dắt sản phẩm kỹ thuật số xuyên suốt toàn bộ quy trình tạo ra và cá nhân này có thể đóng vai trò là người ủng hộ thực sự cho người dùng vì họ đã tham gia vào sản phẩm ngay từ giai đoạn hình thành ý tưởng.

Các Kỹ Năng Chính Của Một UI/UX Designer Tổng Hợp

Nhìn chung, các nhà thiết kế UX/UI quan tâm đến việc tìm cách liên tục cải thiện sản phẩm và dịch vụ. Họ có thể bắt đầu từ đầu, hoặc họ có thể làm cho các sản phẩm hiện có dễ sử dụng hơn, nhanh hơn hoặc gọn gàng hơn. Ví dụ, ứng dụng yêu thích của bạn cập nhật thường xuyên như thế nào? Các nhà thiết kế UX/UI luôn lặp lại – thu thập dữ liệu, rút ra hiểu biết sâu sắc, tìm kiếm các xu hướng mới nhất, thử nghiệm – để làm cho sản phẩm hữu ích và thân thiện với người dùng hơn.

Mô tả công việc của các nhà thiết kế UX/UI rất đa dạng và các vị trí này được tìm thấy ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Một số công ty nhỏ có thể chỉ có đủ công việc hoặc ngân sách cho một nhà thiết kế. Do đó, họ có thể thuê một người đảm nhận cả hai vai trò.

Những công ty khác có thể thích thuê những người có cả hai bộ kỹ năng để xây dựng một đội ngũ lớn, đa dạng và tạo điều kiện cho sự phát triển trong công ty. Thiết kế sản phẩm (product design) kết hợp cả UX và UI để tạo ra các chương trình phần mềm chức năng và trực quan. Ngoài ra còn có các nhà nghiên cứu UX, những người đảm nhận phần lớn công việc nghiên cứu và các nhà thiết kế đồ họa, những người chỉ tập trung vào thiết kế. Đôi khi, các vai trò này được kết hợp lại!

Dù trong trường hợp nào, tin tốt cho những người tìm việc là các nhà thiết kế UX/UI đang có nhu cầu cao. Các nhà thiết kế UX/UI tham gia vào cả quy trình tư duy thiết kế thực hiện một sản phẩm trực quan. Do đó, họ cần một loạt các kỹ năng kỹ thuật như nghiên cứu UX, wireframing và prototyping, thiết kế tương tác, giao tiếp trực quan và kiến trúc thông tin.

Các nhà thiết kế UX/UI cũng cần thể hiện rằng họ là những người giao tiếp tốt, làm việc nhóm hiệu quả, tò mò và linh hoạt. Họ phải có sự đồng cảm để hiểu người dùng nhằm đưa ra và thực hiện các trang web, ứng dụng và sản phẩm vật lý tuyệt vời.

Cuối cùng, vì các chức danh thường bị nhầm lẫn hoặc sử dụng thay thế cho nhau, một doanh nghiệp thực sự có thể đang tìm kiếm một nhà thiết kế UX, nhà thiết kế UI, hoặc một nhà thiết kế sản phẩm. Hãy nhớ đọc kỹ mô tả công việc trước khi nộp đơn.

Sự Nghiệp UI/UX Designer: Có Triển Vọng Không?

Tóm lại là có.

Theo Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ (Bureau of Labor Statistics), mức lương trung bình hàng năm vào năm 2023 cho “Nhà phát triển web và thiết kế giao diện kỹ thuật số” là 98.540 USD với tốc độ tăng trưởng dự kiến là 7,9% từ năm 2023 đến 2033. Đó là sự gia tăng dự kiến 9.900 việc làm vào năm 2033. (Lưu ý: Số liệu này là tại Hoa Kỳ và chỉ mang tính tham khảo, mức lương tại Việt Nam có thể khác biệt đáng kể tùy kinh nghiệm và công ty).

UX/UI là một lĩnh vực nghề nghiệp tốt để tham gia nếu bạn vừa có tư duy kỹ thuật vừa có tư duy sáng tạo. Bạn cũng có thể giúp đỡ mọi người khi cải thiện các sản phẩm họ sử dụng hàng ngày!

Nhưng đó không phải là lý do duy nhất để tham gia vào thiết kế UX/UI. Dưới đây là một số lý do hàng đầu tại sao UX/UI là một sự nghiệp tốt:

  • Nhu cầu cao: Các nhà thiết kế UX/UI đang có nhu cầu cao và triển vọng việc làm rất tốt. Điều này đặc biệt đúng đối với các trang web và ứng dụng. Nếu người dùng không thể tìm ra cách sử dụng chúng, điều đó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh.
  • Mức lương: Lĩnh vực này mang lại mức lương khởi điểm tốt với cơ hội phát triển. Mức lương trung bình của các nhà thiết kế UX ở Hoa Kỳ thường dao động từ 91.000 – 125.000 USD mỗi năm, trong khi các nhà thiết kế UI có mức lương hơi thấp hơn một chút, khoảng 80.000 – 126.000 USD mỗi năm (số liệu ZipRecruiter, 2024). (Lưu ý: Cần tham khảo thêm thị trường lao động Việt Nam để có cái nhìn chính xác hơn).
  • Kỹ năng kỹ thuật: Bất cứ ai có mong muốn và động lực đều có thể học các kỹ năng kỹ thuật mà các nhà thiết kế UX/UI cần để thành công trong sự nghiệp của họ.
  • Kỹ năng mềm: Các kỹ năng như giao tiếp, hợp tác và linh hoạt cũng quan trọng như kỹ năng cứng. Đây là tin tốt cho những người chuyển đổi nghề nghiệp, những người mang theo những kỹ năng và kiến thức sẵn có này.
  • Đồng cảm: Lĩnh vực này là về việc giúp đỡ người khác và giải quyết các vấn đề trong các tác vụ hàng ngày. Nếu bạn đang tìm kiếm một sự nghiệp cho phép bạn tạo ra sự khác biệt, bạn có thể làm điều đó thông qua thiết kế UX/UI.

Con Đường Trở Thành UI/UX Designer

Không có một con đường duy nhất để trở thành một [ui ux designer](https://nhathieun nhiquan7.com/ui-ux-designer/). Nếu bạn có niềm đam mê với thiết kế lấy người dùng làm trung tâm, bạn có thể tự học, tham gia một bootcamp, hoặc thậm chí quay trở lại trường đại học. Dù theo cách nào, bạn cũng cần học một bộ kỹ năng công nghệ và xây dựng một portfolio thiết kế.

Tự Học

Nếu bạn muốn tự học thiết kế UX/UI, bạn sẽ cần tính kỷ luật tự giác và rất nhiều thời gian. Với hai điều đó, bạn sẽ tìm thấy vô số hướng dẫn miễn phí trực tuyến và sách về chủ đề này. Bạn thậm chí có thể gặp gỡ các nhà thiết kế khác tại địa phương để xin lời khuyên.

Ưu điểm của việc tự học UX/UI design:

  • Ưu điểm của việc tự học thiết kế UX/UI là nó miễn phí và bạn có thể đi theo tốc độ của riêng mình.
  • Bạn cũng không phải đối phó với các deadline, điều này có thể khó khăn nếu bạn cũng đang làm việc toàn thời gian.

Nhược điểm của việc tự học UX/UI design:

  • Việc tích lũy kiến thức cần thiết có thể mất vài năm.
  • Bạn cũng không nhận được chứng chỉ hoặc bằng cấp cho nỗ lực của mình, điều này có thể là một bất lợi đối với một số nhà tuyển dụng.

Tham Gia Bootcamps

Các bootcamp kỹ thuật số đang xuất hiện trực tuyến, cung cấp các khóa học kéo dài từ vài tuần đến hơn sáu tháng. Các bootcamp là cách thực tế nhất để nhanh chóng có được các kỹ năng và kinh nghiệm bạn cần. Chúng khác nhau về thời gian cam kết và kỳ vọng, và giống như một học kỳ chuyên sâu ở trường đại học.

Ưu điểm của các bootcamp UX/UI design:

  • Nhiều học viên được hưởng lợi từ cấu trúc của một bootcamp.
  • Nếu bạn học tốt nhất thông qua sự kết hợp giữa hướng dẫn độc lập và có hướng dẫn, bootcamp là một lựa chọn tốt.
  • Bootcamp cũng hoàn thành nhanh chóng và bao gồm việc xây dựng portfolio sẵn sàng đi làm, nghĩa là bạn sẽ trên con đường đến công việc mới trong lĩnh vực UX/UI chỉ trong vài tháng. Một số bootcamp bao gồm cả huấn luyện nghề nghiệp 1-đối-1, điều bắt buộc đối với những người muốn nâng cao kỹ năng phỏng vấn và viết sơ yếu lý lịch.

Nhược điểm của các bootcamp UX/UI design:

  • Mặc dù rẻ hơn nhiều so với bằng cấp bốn năm, bootcamp vẫn là một khoản đầu tư tài chính và bạn thậm chí có thể cần trả một khoản tiền lớn trả trước. Tuy nhiên, thường có các khoản vay và học bổng.
  • Thời gian cam kết và làm việc với các nhóm từ xa có thể là thách thức đối với một số người.

Học Đại Học

Nếu bạn đang bắt đầu học đại học hoặc muốn lấy bằng Thạc sĩ, có một số chương trình đào tạo sẵn có để khởi đầu sự nghiệp của bạn. Các trường cung cấp các bằng cấp về Tương tác Người-Máy (Human-Computer Interaction), Tính toán Lấy Người Làm Trung Tâm (Human-Centered Computing), Thiết kế Tương tác (Interaction Design) và Kiến trúc Thông tin (Information Architecture), v.v.

Ưu điểm của việc học đại học về UX/UI design:

  • Nếu bạn quan tâm đến uy tín, việc lấy bằng chính quy từ một trường đại học sẽ là lựa chọn tốt nhất của bạn.
  • Vì học đại học thường liên ngành, bạn sẽ học được rất nhiều điều có thể áp dụng vào nhiều vị trí, tạo lợi thế hơn cho bạn so với đối thủ cạnh tranh.

Nhược điểm của việc học đại học về UX/UI design:

  • Việc lấy bằng mất nhiều thời gian hơn và tốn kém.
  • Một số bằng cấp rất rộng và bạn có thể tốt nghiệp mà không có kinh nghiệm thực tế hoặc huấn luyện nghề nghiệp 1-đối-1.

Câu Hỏi Thường Gặp Về UI/UX Design

  • Ui/ux Designer là ai? Một nhà thiết kế trải nghiệm người dùng (UX) làm việc trong một nhóm để tạo ra các sản phẩm mang lại trải nghiệm có ý nghĩa và thú vị cho người dùng. Họ quan tâm đến toàn bộ quy trình thiết kế sản phẩm, từ xây dựng thương hiệu đến thiết kế và khả năng sử dụng. Các nhà thiết kế UI (giao diện người dùng) xây dựng giao diện trong phần mềm hoặc các thiết bị máy tính khác. Họ tập trung chủ yếu vào giao diện người dùng trông như thế nào, phong cách và các yếu tố trực quan mà người dùng tương tác để hoàn thành một tác vụ. Khi kết hợp cả hai vai trò này thành một vị trí duy nhất – Nhà thiết kế Sản phẩm (Product Designer) – bạn sẽ có được thứ mà chúng tôi gọi là nhà thiết kế “full-stack”.
  • Một UI/UX designer làm những công việc gì? Các nhà thiết kế UI/UX làm việc trên mọi ngành công nghiệp để tạo và cải thiện cả sản phẩm kỹ thuật số và vật lý. Họ tham gia vào nghiên cứu và thiết kế để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ thân thiện với người dùng. Các nhà thiết kế UX tập trung vào trải nghiệm người dùng tổng thể, trong khi các nhà thiết kế UI chịu trách nhiệm về các khía cạnh trực quan mà người dùng tương tác.
  • Lĩnh vực UI/UX có nhu cầu không? Kỹ năng thiết kế UI/UX được săn đón rất nhiều. Chúng là một trong những kỹ năng hàng đầu được LinkedIn liệt kê vào năm 2021. Khi mọi người dành nhiều thời gian hơn trực tuyến, các doanh nghiệp đang chuyển mình để phục vụ người dùng này. Điều này có nghĩa là các công ty ngày càng tìm kiếm các nhà thiết kế UX, UI và sản phẩm.
  • Thiết kế UX có yêu cầu viết mã (coding) không? Thiết kế UX không yêu cầu viết mã. Tuy nhiên, hiểu biết cơ bản về code, bao gồm HTML và CSS, luôn hữu ích. Biết một chút code giúp bạn giao tiếp với các nhà phát triển và xây dựng kỳ vọng thực tế. Cũng có những trường hợp học code có thể có lợi cho sự nghiệp của bạn, chẳng hạn như ở một công ty khởi nghiệp, nơi bạn có thể được yêu cầu thực hiện nhiều vai trò.
  • Làm thế nào để tôi tham gia vào lĩnh vực UI/UX design? Bạn có thể bắt đầu bằng cách đọc bài viết, xem video và đọc sách chuyên ngành. Mặc dù bạn có thể tiếp tục tự học, một bootcamp là một lựa chọn tuyệt vời. Tại một bootcamp, bạn sẽ nhanh chóng học được các kỹ năng cần thiết trong môi trường làm việc mô phỏng, xây dựng portfolio thiết kế và nhận được sự hỗ trợ định hướng nghề nghiệp.
  • UI/UX design có phải là một nghề tốt không? Vâng, cả thiết kế UX và UI đều là những con đường sự nghiệp tốt. Cả hai đều là những ngành có nhu cầu cao, trả lương tốt và có triển vọng việc làm khả quan. Chúng cũng rất phù hợp cho những người muốn cống hiến vì bạn có thể làm những gì bạn yêu thích trong khi giúp đỡ mọi người giải quyết các thách thức hàng ngày!

Thiết kế UX/UI là một lĩnh vực năng động, đòi hỏi sự kết hợp giữa tư duy phân tích và sự sáng tạo. Với nhu cầu ngày càng tăng của thị trường số, đây chắc chắn là một con đường sự nghiệp đầy hứa hẹn cho những ai đam mê tạo ra các sản phẩm và dịch vụ tốt hơn cho người dùng.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *