Contents
Bắt nạt là hành vi hung hăng, không mong muốn diễn ra giữa trẻ em trong độ tuổi đi học, thường liên quan đến sự mất cân bằng quyền lực (thật hoặc được cho là tồn tại). Hành vi này lặp đi lặp lại, hoặc có khả năng lặp đi lặp lại theo thời gian. Ngày nay, bắt nạt không chỉ giới hạn trong môi trường thực mà còn lan rộng trên không gian mạng, được gọi là cyber bullying hay bắt nạt trực tuyến. Hiểu rõ Cyber Bullying Là Gì và bản chất của nó là bước đầu tiên để phòng tránh và ứng phó hiệu quả.
Để được coi là bắt nạt trực tuyến, hành vi phải mang tính chất hung hăng và bao gồm:
- Mất cân bằng quyền lực: Kẻ bắt nạt sử dụng quyền lực của mình – như kiến thức về công nghệ, khả năng tiếp cận thông tin nhạy cảm, sự nổi tiếng trên mạng xã hội – để kiểm soát hoặc gây hại cho người khác. Sự mất cân bằng này có thể thay đổi tùy tình huống và thời điểm.
- Tính lặp lại: Hành vi bắt nạt trực tuyến xảy ra nhiều hơn một lần hoặc có khả năng xảy ra nhiều hơn một lần thông qua các tin nhắn, bình luận, bài đăng lặp lại.
Bắt nạt trực tuyến bao gồm các hành động như đe dọa qua tin nhắn, tung tin đồn thất thiệt trên mạng xã hội, tấn công người khác bằng lời nói qua bình luận hoặc bài đăng, cố ý loại trừ ai đó khỏi nhóm chat hoặc cộng đồng trực tuyến.
Các Hình Thức Cyber Bullying Thường Gặp
Cyber bullying có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, thường được phân loại tương tự như bắt nạt truyền thống nhưng diễn ra trong môi trường kỹ thuật số:
-
Bắt nạt bằng lời nói (Verbal Cyber Bullying)
Đây là việc sử dụng ngôn ngữ trực tuyến để làm tổn thương người khác. Các hành vi bao gồm:
- Trêu chọc, chế giễu qua tin nhắn hoặc bình luận.
- Gọi tên xúc phạm.
- Đưa ra những bình luận quấy rối.
- Chọc ghẹo, khiêu khích trực tuyến.
- Đe dọa gây hại qua mạng.
-
Bắt nạt xã hội (Social Cyber Bullying)
Còn gọi là bắt nạt quan hệ, loại hình này nhắm vào danh tiếng hoặc mối quan hệ của nạn nhân trên mạng. Các hành vi bao gồm:
- Cố ý loại bỏ ai đó khỏi nhóm chat hoặc trò chơi trực tuyến.
- Kêu gọi người khác ngừng kết bạn hoặc tương tác với nạn nhân trên mạng xã hội.
- Tung tin đồn, đặt điều về người khác trên các nền tảng trực tuyến.
- Đăng tải thông tin, hình ảnh nhạy cảm để làm bẽ mặt người khác trước công chúng mạng.
-
Bắt nạt thể chất (Physical Cyber Bullying)
Mặc dù hành vi bạo lực thể chất không xảy ra trực tuyến, nhưng các mối đe dọa, hình ảnh hoặc video về bạo lực thể chất có thể được gửi hoặc đăng tải qua mạng, gây ra nỗi sợ hãi và tổn thương tinh thần nghiêm trọng cho nạn nhân.
Cyber Bullying Xảy Ra Ở Đâu?
Bắt nạt trực tuyến có thể xảy ra mọi lúc, mọi nơi khi trẻ em và thanh thiếu niên sử dụng các thiết bị điện tử có kết nối internet. Các nền tảng phổ biến là nơi cyber bullying hoành hành bao gồm:
- Mạng xã hội (Facebook, Zalo, Instagram, TikTok,…)
- Ứng dụng nhắn tin (Messenger, Zalo, Viber, WhatsApp,…)
- Các nền tảng game trực tuyến và ứng dụng trò chuyện trong game.
- Diễn đàn trực tuyến, blog cá nhân.
- Email.
- Các trang web chia sẻ video hoặc hình ảnh.
Cyber bullying có thể xảy ra ngay trong nhà của nạn nhân hoặc kẻ bắt nạt, chỉ cần có thiết bị kết nối mạng.
Tần Suất Của Cyber Bullying
Cyber bullying đang ngày càng trở nên phổ biến và là một vấn đề đáng lo ngại đối với trẻ em và thanh thiếu niên trong thời đại số. Nhiều nguồn dữ liệu quốc gia và quốc tế đã ghi nhận tỷ lệ trẻ em và thanh thiếu niên từng là nạn nhân hoặc chứng kiến hành vi bắt nạt trực tuyến ở mức đáng báo động.
[internal_links]Hiểu rõ cyber bullying là gì, các hình thức và nơi nó xảy ra là trang bị quan trọng giúp bảo vệ bản thân và những người xung quanh trước nguy cơ bạo lực mạng. Cần sự chung tay từ gia đình, nhà trường và cộng đồng để tạo ra một môi trường mạng an toàn và lành mạnh cho trẻ em.